రాష్ట్రాన్ని అప్పుల ఊబిలోకి దించుతున్న రేవంత్ సర్కార్
Image Source :Samayam Telugu
డాక్టర్.కోలాహలం రామ్ కిశోర్
తెలంగాణలో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన 22 నెలల్లోనే రూ. 2.43 లక్షల కోట్ల అప్పులు చేసి, రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థను పూర్తిగా దెబ్బతీసింది. డిసెంబర్ 2023లో అధికారాన్ని చేపట్టిన రేవంత్ రెడ్డి ప్రభుత్వం, ‘స్వప్నాలు నెరవేర్చుతాం’ అని చెప్పుకుంటూ, మార్కెట్ రుణాల ద్వారా రూ. 1.66 లక్షల కోట్లు, ఆఫ్-బడ్జెట్ రుణాల ద్వారా మరో రూ. 28,000 కోట్లు సేకరించింది.
ఈ ఆర్థిక సంవత్సరం (2025-26) తొలి ఆరు నెలల్లోనే రూ. 49,900 కోట్లు అప్పులు తీసుకున్నట్టు అధికారిక డేటా సూచిస్తోంది.
ఇది కేవలం సంఖ్యలు కాదు; రాష్ట్ర భవిష్యత్తును దెబ్బతీసే ఆర్థిక విపత్తు. ప్రజల బతుకులు మునిగిపోతున్నప్పుడు, ప్రభుత్వం అప్పుల మార్గంలోనే పరిష్కారాలు చూస్తోంది. ఈ విమర్శనాత్మక విశ్లేషణలో, డేటా ఆధారంగా ప్రభుత్వం ఆర్థిక విధానాల తప్పిదాలను పరిశీలన చేద్దాం.
రేవంత్ రెడ్డి పాలన ప్రారంభమైనప్పటి నుంచి బీఆర్ ఎస్ ప్రభుత్వం రాష్ట్రాన్ని అప్పుల పాలు చేసింది.మేము వచ్చి తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని ఉద్ధరిస్తాం అని చెప్పుకొచ్చింది. కానీ రేవంత్ రెడ్డి ప్రభుత్వం తెలంగాణలో ఋణ భారాన్ని ఆకాశానికి తాకించింది. 2023 మార్చి 31 నాటికి రాష్ట్ర ఋణం రూ. 3.35 లక్షల కోట్లు ఉండగా, 2025 సెప్టెంబర్ నాటికి ఇది రూ. 5.78 లక్షల కోట్లకు చేరింది.
రూ. 2.43 లక్షల కోట్లు. మార్కెట్ రుణాలు ప్రధాన మూలం. 2025-26 బడ్జెట్ ప్రకారం, మొత్తం రూ. 69,639 కోట్ల రుణాలు ప్రణాళికాబద్ధంగా ఉన్నాయి, అయితే తొలి ఆరు నెలల్లోనే రూ. 45,900 కోట్లు (వార్షిక పరిమితి 85 శాతం) తీసుకున్నారు. 2025-26లో నికర రుణాలు రూ. 49,511 కోట్లు, ఫిస్కల్ డెఫిసిట్ 3 శాతం (జీఎస్ డీపీ ) (రూ. 54,010 కోట్లు).ఇది మునుపటి డీఆర్ ఎస్ ప్రభుత్వం కంటే 2.9 శాతం ఎక్కువ. ప్రభుత్వం ‘అప్పులు తగ్గిస్తాం’ అని చెప్పినా, డేటా వేరేలా చెబుతోంది. ఇది మరింత ఆందోళనకరం, ఆర్బీఐ నుంచి తీసుకున్న వేస్ అండ్ మీన్స్ అడ్వాన్సెస్ ఈ ఆర్థిక సంవత్సరం తొలి ఆరు నెలల్లో మాత్రమే రూ. 49,900 కోట్లు. వివరాలు: ఏప్రిల్‌లో రూ. 4,400 కోట్లు, మేలో రూ. 6,000 కోట్లు, జూన్‌లో రూ. 7,000 కోట్లు, జూలైలో రూ. 8,500 కోట్లు, ఆగస్టులో రూ. 8,000 కోట్లు, సెప్టెంబర్‌లో రూ. 16,000 కోట్లు. (డబ్ల్యూ.ఎమ్.ఏ.)అనేది తాత్కాలిక రుణం, కానీ ఇది రూ. 50,000 కోట్ల పరిమితిని మించి, రాష్ట్రాన్ని ఆర్థిక సంక్షోభంలోకి నెట్టింది. ఆర్బీఐ విధానాల ప్రకారం, (డబ్ల్యూ.ఎమ్.ఏ.)
రేట్ రెపో రేట్ (6.5 శాతం) మీద ఆధారపడుతుంది, కానీ తెలంగాణ దీన్ని అధికంగా ఉపయోగించడం వల్ల వడ్డీ భారం పెరిగింది. మునుపటి ప్రభుత్వం వద్ద (డబ్ల్యూ.ఎమ్.ఏ.) ఉపయోగం తక్కువగా ఉండగా, ఇప్పుడు ఇది రోజువారీ ఆర్థిక నిర్వహణకు ఆధారమైంది. ఇది ప్రభుత్వ ఆదాయాల అసమర్థతకు సూచిక.
ఆఫ్-బడ్జెట్ రుణాలు మరో దెబ్బ. 2025-26లో రూ. 28,000 కోట్లు, కానీ కాగ్ 2024 రిపోర్ట్ ప్రకారం, మార్చి 2023 నాటికే రూ. 72,998 కోట్లు ఆఫ్-బడ్జెట్ రుణాలు బకాయిలుగా ఉన్నాయి. కాలేశ్వరం ప్రాజెక్ట్ కార్పొరేషన్‌కు రూ. 12,318 కోట్లు, డ్రింకింగ్ వాటర్ సప్లై కార్పొరేషన్‌కు రూ. 10,421 కోట్లు వంటి రుణాలు బడ్జెట్ నుంచి చెల్లించాల్సి ఉంది. ప్రభుత్వం ‘ఆఫ్-బడ్జెట్ తగ్గించాం’ అని చెప్పినా, 2021-22లో రూ. 35,258 కోట్ల నుంచి 2024-25లో రూ. 9,597 కోట్లకు తగ్గినా, కొత్త రుణాలు పెరిగాయి.
ఇది ఫిస్కల్ డిసిప్లిన్‌ను ఉల్లంఘించడమే అవుతుంది. భవిష్యత్ తరాలపై భారం వేయడం. సింగరేణి కోల్లరీస్ కంపెనీ (ఎస్.సీ.సీ.ఎల్.) పై ప్రభుత్వం చేసిన అన్యాయం మరింత తీవ్రం. గత 20 నెలల్లో రూ. 24,000 కోట్ల బకాయిలు పడ్డాయి, నెలకు సగటున రూ. 1,200 కోట్లు చెల్లించకుండా సంస్థను ముంచుతున్నారు. (ఎస్.సీ.సీ.ఎల్.)
2024-25లో రూ. 6,394 కోట్ల లాభం సాధించినా, ప్రభుత్వం డసరా బోనస్‌గా రూ. 819 కోట్లు (34 శాతం ప్రాఫిట్ షేర్) ప్రకటించింది – రూ. 1.95 లక్షలు ప్రతి ఉద్యోగికి. కానీ బకాయిలు చెల్లించకపోవడం వల్ల (ఎస్.సీ.సీ.ఎల్.) ఆర్థికంగా కుంగిపోతున్నాయి. తెలంగాణ జాగృతి అధ్యక్షురాలు కె. కవితా ‘రా డీల్’ అని విమర్శించారు. ఇది కేవలం (ఎస్.సీ.సీ.ఎల్.) కు మాత్రమే కాదు, 71,000 మంది కార్మికుల జీవనోపాధికే ముప్పు వాటిల్లింది.ఈ అప్పుల వర్షం వెనుక రేవంత్ ప్రభుత్వం విధానాల తప్పిదాలు. ఎన్నో ఉన్నాయి. ఎన్నికల్లో ‘ఉచితగా ఇస్తాం’ అని చెప్పి, ఇప్పుడు ఆదాయాలు పెంచలేకపోతున్నారు. 2025-26లో ఆదాయాలు 33.93 శాతం మాత్రమే వసూలయ్యాయి. (జీఎస్టీ) మార్పుల వల్ల రూ. 7,000 కోట్ల నష్టం వాటిల్లింది. కేంద్రం నుంచి కాంపెన్సేషన్ డిమాండ్ చేస్తున్నారు. కానీ హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ (హెచ్.ఎమ్.డీ.ఏ.)పై ( ఎల్&టీ )పై చేసిన ‘రెక్లెస్’ నిర్ణయం వల్ల మరో రూ. 15,000 కోట్ల అప్పు వచ్చిపడింది. బీఆర్ఎస్ నేతలు ‘కాంగ్రెస్ డ్యూస్ కార్డ్’ క్యాంపెయిన్ ద్వారా దీన్ని బహిర్గతం చేస్తున్నారు.
ఈ ఆర్థిక విధానాలు ప్రజలపై పడటం మాత్రమే కాదు, రాష్ట్ర వృద్ధిని ఆపేస్తున్నాయి. (జీఎస్ డీపీ) 28.1 శాతం ఋణ భారం, ఫిస్కల్ డెఫిసిట్ 3 శాతం. ఇది రాష్ట్రాన్ని బ్యాంక్ కరెప్ట్సీ లోకి నెట్టే మార్గం. రైతులకు ప్రతి ఒక్కరికి రూ. 75,000 బకాయిలు, టెనెంట్ రైతులు పూర్తిగా విస్మరించబడ్డారు.విద్య, ఆరోగ్యం, మౌలిక సదుపాయాలపై ఖర్చు తగ్గుతోంది. రేవంత్ ‘అప్పులు రూ. 8.21 లక్షల కోట్లు వారసత్వం’ అని చెప్పినా, అది
బీఆర్ఎస్ పై మాత్రమే, తమ తప్పిదాలు మీద కాదు అని చెప్పుకోవటం సరికాదు.
మొత్తంగా, రేవంత్ పాలన రాష్ట్రాన్ని అప్పుల ఊబిలోకి దించింది అనే విషయాన్ని డేటా స్పష్టంగా చెబుతోంది: రూ. 2.08 లక్షల కోట్లు 22 నెలల్లో. ప్రభుత్వం బాధ్యత తీసుకోవాలి. ఆదాయాలు పెంచడం, ఖర్చులు తగ్గించడం, పారదర్శకతలు తీసుకురావాలి. లేకపోతే, తెలంగాణ స్వప్నాలు కాదు, అప్పుల కలలు మాత్రమే మిగిలిపోతాయి. ప్రజలు ఈ ‘డెబ్ట్ కార్డ్’ను ఓటు బ్యాంకుగా మలుచుకోవాలి.
